Tips voor blessurevrij trainen

Tips om de kans op blessurevrije training te vergroten en de kans op overtraining te verkleinen:

Train niet meer dan drie dagen achter elkaar je paard. Geef hem daarna een rustdag. Op de rustdag geef je het paard actieve rust. Actieve rust betekent: longeren, weidegang enz. Het paard krijgt dus op de rustdagen gewoon beweging, hetzij op een rustige manier zonder stress. Dit noemt men hersteltraining. Het paard krijgt de kans om bij te komen van de zwaardere training.

Overtrainen

De kunst is om het paard zo te trainen, dat hij sterker wordt zonder overtraind te raken. Een overtraind paard herken je doordat de prestaties van dit paard minder worden, het uithoudingsvermogen verminderd, het paard last van spierpijn heeft, minder gespierd wordt en kortademig is. Als jouw paard deze symptomen vertoont, dan dien je direct de trainingsintensiteit en de trainingsfrequentie te verminderen.

Supercompensatie

Wanneer in jouw training de arbeid-rustverhouding klopt krijgt het paard voldoende tijd om zijn lichaam (sterker) te laten herstellen na zware training. Dit noemen we supercompensatie. Het lichaam/spieren/kapsels/pezen van het paard worden door zware training voor een klein deel ‘afgebroken’ en herstellen zich na een rust weer sterker. Hierdoor krijgt het paard meer spieren, uithoudingsvermogen en een sterker lijf. Een ruiter die zijn paard goed traint geeft zijn paard tijdens de training supercompensatie.

Wat scoort in een proef?

Veel ruiters weten nog steeds niet waar een jury naar kijkt in de proef en hoe de beoordeling tot stand komt. Voor veel ruiters is de beoordeling van hun proeven nog steeds een ‘vaag’ gebied. Hoe komt dit?

* Ten eerste wordt er door veel juryleden onvoldoende commentaar op het protocol gezet, waardoor de ruiter niet weet wat er in de proef goed gaat en waar de aandachtspunten liggen.

* Ten tweede is er te weinig communicatie tussen ruiters en juryleden. Beide moeten naar elkaar toetreden, zodat er overlegd kan worden wat de aandachtspunten zijn van de combinatie in de proef.

* Ten derde moeten de ruiters en instructeurs weten wat de belangrijkste richtpunten zijn in de (proefgerichte) training.

In dit artikel leg ik de belangrijkste beoordelingsfactoren van een proef uit, zodat je als ruiter meer inzicht krijgt hoe de beoordeling van een proef tot stand komt. Hier kun je dan ook rekening mee houden in je voorbereiding op de wedstrijden.

Doel van de dressuur

Allereerst gaat de jurering van de proeven uit van het doel van de dressuur. Dit is opgesteld door de overkoepelende mondiale paardensportfederatie: FEI. Het doel van de dressuur zoals opgesteld is door de FEI is: Ontwikkeling van het paard tot HAPPY ATHLETE door een HARMONIEUZE en SYSTEMATISCHE OPLEIDING. Daarbij worden de NATUURLIJKE EIGENSCHAPPEN van het paard verder ONTWIKKELD. Het paard wordt daarbij: LEVENDIG, GEHOORZAAM, SOEPEL en LOS in zijn BEWEGINGEN gemaakt waarbij een volmaakte HARMONIE met de RUITER tot stand komt.

Daarnaast zou de jury jouw prestatie in de proef gaan afzetten tegen het scala van de africhting. Als combinatie moet je in de proef zoveel als mogelijk voldoen aan de onderdelen van het scala van de africhting. Hoe beter je hieraan voldoet hoe hoger de beoordeling van jouw proef zal uitvallen. Juryleden wordt in hun opleiding geleerd om volgens het scala van de africhting de proef te beoordelen.

Wat is het scala van de africhting?

TAKT

ONTSPANNING

AANLEUNING & NAGEEFLIJKHEID

IMPULS & SCHWUNG

RECHTGERICHT ZIJN

VERZAMELING

Elk onderdeel van het scala van de africhting zal ik kort uitleggen. Het is belangrijk dat jouw training gebaseerd is op deze onderdelen. Als je een of meerdere onderdelen niet opneemt in jouw training, dan mis je een belangrijk basisonderdeel van jouw training. Dit zal zeker terugkomen d.m.v. een lagere beoordeling van jouw proeven. De eerste drie onderdelen van het scala van de africhting moeten vooral aanwezig zijn in de B-klasse en de L-klasse. De laatste drie onderdelen worden als beoordelingsfactoren toegevoegd vanaf de M-klasse. Het scala van de africhting zijn jouw richtpunten in jouw training. De basis van jouw training dient hieruit te bestaan. Tevens zijn de onderdelen van het scala van de africhting de beoordelingsfactoren van de dressuurproef. Jouw training dient dus ‘doorspekt’ te zijn met de onderdelen van het scala. Een goede instructeur neemt al deze onderdelen mee in de training.

Takt: ritme, regelmaat (gelijke paslengte) en de juiste volgorde (coördinatie) van de beenzetting.

Ontspanning: psychische en fysieke ongedwongenheid van het paard, om te komen tot volledige werkwilligheid en prestatievermogen. Alleen vanuit ontspanning kan het paard tot de juiste aanspanning komen.

Aanleuning & nageeflijkheid: aanleuning is de licht verende druk op de teugel als gevolg van de voorwaartse inwerking van de ruiter. Als het paard hierbij losgelatenheid vertoont in nek en kaakgewricht, dan is het paard nageeflijk.

Impuls & schwung: de voorwaartse drang van het paard, opgewekt én gecontroleerd door de ruiter. Een juiste impuls wordt zichtbaar door het meer uitgesproken ondertreden van de achterbenen in een gelijkmatige en vloeiende beweging. Een paard heeft schwung als het paard los en soepel door het hele lijf beweegt met impuls vanuit de achterhand. Het paard toont dan souplesse in de beweging.

Rechtgerichtheid: een rechtgericht paard is recht op een rechte lijn en zoveel gebogen op een gebogen lijn als de lijn van hem vraagt. De afdrukken van de achtervoeten treden in het spoor van de voorvoeten.

Verzameling: het paard draagt meer gewicht op het achterbeen.. Door de varzameling verkrijgt men verlichting van de voorhand en meer oprichting. Het paard kantelt het bekken en drukt de schouders en rug omhoog.

Door het voortdurend in de training naleven van de zes onderdelen van het scala van de africhting komt men tot een juiste scholing en gymnastisering van het paard. Het aanwezig zijn van het scala zal door de jury positief gewaardeerd worden in de proef.

Wedstrijden: Waarom scoor jij nog niet optimaal?

Herken jij jezelf hierin?

Je kijkt op je uitslagenlijst en je baalt. Weer lage punten. In de training ging het juist zo goed; je instructeur zei dat het goed ging en je had zin in je wedstrijd. Je hebt ook geen idee waarom je lage punten hebt. Op je protocol staan wel wat aantekeningen, maar deze kun je helemaal niet plaatsen bij het gevoel dat je had in de proef. Je hebt je paard ingevlochten, een heel eind gereden, losgereden, alles gegeven in je proef en nu dit. Op de weg terug pieker je wat er mis is gegaan en je belt je vriendin of je instructeur om je leed te delen. Zij weten het helaas ook niet, maar proberen je wel op te peppen. Fijn, maar gaat dit jou helpen om echt beter te rijden? Wat denk je zelf?

Ik schrijf dit voor jou, omdat ik zelf precies hetzelfde heb meegemaakt en ben gaan zoeken naar de oplossing.

Hoe het ook kan: Je verheugt je de hele week op je wedstrijd, ’s ochtends vroeg opgestaan, samen met je paard naar de wedstrijd gaan, relaxed inrijden en vol zelfvertrouwen je proef rijden. Je loopt na afloop naar het secretariaat, om op de uitslagenlijst te kijken en inderdaad je ziet dat je goede punten hebt gereden. Maar… eigenlijk wist je dat al, omdat je weet waar je mee bezig bent. In de wedstrijd wist je al dat je punten goed zouden zijn, omdat je weet wat de jury wil zien en dat heb je ze gegeven. Niet alleen heeft de jury met plezier naar jou gekeken, jij hebt ook nog eens heerlijk gereden en je paard liep fijn. Je rijdt terug naar huis, met je paard achterin en jij hebt de rest van de week een GOED gevoel. Je weet dat je op de goede weg bent. Het paardrijden en het rijden van wedstrijden is voor jou een echte verrijking. Het gaat zonder moeite steeds beter.

Waarom is het nu nog niet zo: Waarom scoor jij nu nog slecht?

Hier een aantal redenen waarom:

Je komt altijd te laat aan op de wedstrijd,

Je hebt de verkeerde groom mee, je groom is niet scherp en let niet op je,

Je trekt je veel te veel aan van de mensen die om de baan heen staan,

Het loopt uit en je moet te lang losrijden,

Je paard werkt niet mee en is gespannen (omdat jij gespannen bent),

Je bent het gevoel kwijt met je paard,

Je wordt boos op je paard en alles om je heen

Kortom: Je kunt niet omgaan met wedstrijdspanning, je weet ineens helemaal niet meer wat je instructeur tegen je zei.

Ik heb zelf ook een aantal van deze beperkende factoren meegemaakt en voor deze voor mezelf opgelost.

Onderschat niet hoe desastreus een verkeerde groom kan zijn voor jouw score.

Onderschat niet hoe waardevol het verzet of de spanning van jouw paard op wedstrijden voor jou kan zijn (spiegel).

Jij loopt in de wedstrijd aan tegen jouw aandachtspunten. Je paard, jouw rijden, de jury, jouw hele buitenwereld laten jou op zo’n dag precies zien waar jouw aandachtspunten liggen.

Het is moeilijk om dit goed te kunnen zien, omdat tegenslagen zorgen voor nogal wat emoties zoals boosheid, frustratie, ongeduld, onbegrip en negativiteit.

Twee belangrijke redenen van een slechte score en een rotgevoel zijn:

1.Dat jij tijdens de wedstrijddag helemaal niet goed op je gevoel zit. Een paard voelt. Een paard denkt niet. Jij vertelt je paard wat deze moet doen door met hem te communiceren via je lichaam. Jouw paard voelt jouw lichaam. Is jouw lichaam gespannen, dan voelt jouw paard dit. Sterker nog, jouw paard voelt dit veel beter dan jijzelf. Ben jij om welke van de 150 redenen dan ook gespannen tijdens je proef, dan voelt jouw paard jouw stress en spanning nog veel sterker en de eerste stap naar een slechte score is gezet. Je hoeft je niet bewust te zijn van je spanning. 95% van jouw stress en spanning zijn onbewust. Zit jij in je hoofd i.p.v. in je lichaam? Dan stopt de communicatie met je paard.

2. Jouw training moet gebaseerd zijn op het skala van de dressuur. Via dit skala komt de beoordeling van de jury tot stand. In jouw proevenboekje kun je alles lezen over het skala van de dressuur – de basis van het dressuurrijden. (takt en regelmaat, impuls, souplesse, aanleuning, rechtgerichtheid, verzameling)

Wat is er nodig?

Jij kunt veel beter gaan presteren door veel beter op je eigen gevoel te komen. Door nog veel meer jezelf te zijn, contact te hebben met je eigen lichaam. Als jij slecht contact hebt met je lichaam, hoe moet je dan contact maken met het paard via jouw lichaam(staal)?

Paardrijden is werken aan jezelf, paardrijden is een spiegel voorkrijgen via je paard, paardrijden is zelfreflectie.

Jouw paard is de grootste spiegel voor wat jouw aandachtspunten zijn. Heb jij stress, dan laat jouw paard jouw stress zien.

Zit er onzekerheid in jou, dan reageert jouw paard met angst en onzekerheid hierop.

Paardrijden is persoonlijke ontwikkeling. Jouw paard is helemaal zichzelf, staat dichtbij de natuur. Jouw paard zit constant in zijn lichaam en denkt nooit na. De kans is groot dat jij heel veel nadenkt, slecht contact met je lichaam hebt en helemaal niet dichtbij de natuur staat. Jij zult moeten scoren met je paard, dus is het voor jou zaak om dichter bij je paard te komen. Minder in je hoofd, meer in je lichaam. Minder nadenken, beter voelen.
 Paardrijden en alle factoren hier omheen beheersen leer je niet in een week. 
Als je jezelf rot voelt vanwege een slechte proef, of een slecht verlopen training. Ga dan naar je gevoel toe en leer hiervan. Gebruik je tegenslagen om te groeien.

Wat kan ik voor jou betekenen?

Beter presteren begint bij niet goed presteren en hier wat aan willen doen. Paardrijden en je paard laten jou zien wie jij bent. Er zit nog heel veel in jou wat jij heel goed kunt gebruiken, om beter te leren paardrijden. Ik train wedstrijdruiters, rijd op nationaal niveau, jureer op nationaal niveau, schrijf artikelen over paardrijden en weet hoe je het meeste plezier aan je paard en aan het rijden kunt beleven.

Goed scoren op wedstrijden is daar het gevolg van. Jij en je paard moeten goed op elkaar ingespeeld zijn en werken als een team. Jij als ruiter moet genoeg zelfreflectie hebben en kritisch naar jezelf kunnen kijken. Weten waar je staat en waar je aan moet werken om beter te kunnen rijden. In mijn lessen leer ik je samen te werken met je paard, te scoren op wedstrijden en tegenslagen in het rijden te gebruiken om te groeien. Ik laat je bewust worden van je beperkingen en leer je deze om te zetten in mogelijkheden. Ik ben zelf ook door al deze beperkende factoren heengegaan. Er zijn vele wegen die naar Rome leiden en ik heb mijn eigen weg gemaakt en deze rijdt heerlijk!

Mijn lessen zijn ook gebaseerd op het skala van de dressuur. Alle onderdelen hiervan worden behandeld. Zo leg je een goede basis in het rijden. Want als je altijd hetzelfde blijft doen, wat je altijd deed, zul je altijd hetzelfde resultaat blijven houden. Durf te vernieuwen! Veel succes met het rijden van je proeven!

Tip: visualiseren

Om je rijvaardigheid te trainen en te ontwikkelen kun je gebruik maken van een belangrijk hulpmiddel: visualisatie. Visualisatie is een van de beste manieren om de verbinding tussen je gedachten en lichaam te verbeteren, dit is tevens een van de belangrijkste aspect van het dressuurrijden. Je hersenen kunnen echter geen verschil maken tussen een visualisatie (ingebeelde prestatie) en de echte prestatie. Je traint de coördinatie tussen de verschillende hulpen, dus net zo goed tijdens een visualisatie, als tijdens de echte prestatie. Vandaar dat visualisatie een belangrijk hulpmiddel is bij het ontwikkelen van jouw paardrijkunst. In de week voor de wedstrijd de te rijden proef foutloos in gedachten visualiseren is een hele goede voorbereiding op de wedstrijd.

Hoe gaat visualisatie in zijn werk?

Visualiseren is de prestatie in je hoofd afspelen. In gedachten rijd je de hele oefening of proef door op de perfecte manier, zoals jij een proef zou willen rijden. Bij een goede visualisatie zorg je ervoor dat je zeer gedetailleerd te werk gaat. Dit betekent dat je jezelf ‘voelt’ zitten op het paard, je hoort zijn ademhaling, je ruikt de omgeving waar je rijdt, je ‘voelt’ de toeschouwers, kortom laat zoveel mogelijk details meedoen. Je hebt je ogen gesloten en bevind jezelf in een rustige omgeving. Wanneer er bepaalde onderdelen nog niet duidelijk zijn in je gedachten, herhaal je de oefening of het onderdeel net zo vaak, totdat je het zonder fouten, in je gedachten kan afspelen. Een paar minuten per keer een aantal malen per week is al voldoende om een goede prestatie te trainen. Het is tevens een goede voorbereiding op een wedstrijd. Een leuke bijkomstigheid is, dat je niet op je paard hoeft te zitten en het overal kunt doen. Je prestaties op je paard zullen na verloop van tijd aanzienlijk verbeteren, als je regelmatig visualiseert. Oefen de visualisatie op twee manieren: visualiseer vanuit jezelf, dus als je op het paard zit (je beleeft het rijden zelf) en vanuit een toeschouwer, dus kijk vanaf een afstandje naar jezelf (je ziet jezelf rijden).