EEN GOEDE WEDSTRIJDVOORBEREIDING IS HET HALVE WERK!

Geschreven door Marlon van Wissen en Bettine van Harselaar

Deze week een blog in samenwerking met collegajurylid Bettine van Harselaar. Bettine is freelance paardenjournalist, instructrice en basisjurylid.

Op dit moment worden er door heel Nederland selectiewedstrijden verreden voor de regionale kampioenschappen om te bepalen wie uiteindelijk naar de Nederlandse kampioenschappen mogen. Het rijden van kampioenschappen en selectiewedstrijden is een belangrijk moment voor ruiters.
Maar……Wat schetst onze verbazing?
Als jurylid, maar ook als trainer, zien wij maar al te vaak gebeuren dat er fouten worden gemaakt die voorkomen hadden kunnen worden met een goede voorbereiding. Natuurlijk kunnen externe factoren zoals bijvoorbeeld spanning van je paard op het wedstrijdterrein zorgen voor een minder goed resultaat, maar zorg in ieder geval dat je de dingen die je zelf in de hand kan hebben wel goed voor elkaar hebt en goed hebt voorbereid.

Ken je proef

Een essentieel punt voor het rijden van een goede proef is het kénnen van de proef. Veel ruiters kennen de proef niet (of slechts deels) uit hun hoofd, waardoor er nogal eens verkeerd wordt gereden.

Hoe belangrijk vind je een kampioenschap, als je de te rijden proef niet uit je hoofd kent?

Hoe wil je een goede proef neerzetten, wanneer je nauwelijks zelf weet wat je de komende zes minuten moet doen?

Een proef moet je binnenstebuiten en achterstevoren uit je hoofd kennen en al een aantal malen gereden hebben, zodat je precies weet hoe de lijnen van de proef lopen. Een proef niet of nauwelijks voorbereiden kun je vergelijken met een onbekende route die je nog nooit gereden hebt waarbij je heel erg op je TomTom (voorlezer) moet letten om op de juiste plek uit te kunnen komen.

Ruiters die hun proef niet kennen, zijn meer bezig met welke kant ze op moeten, dan met het rijden zelf. Puur het kennen van je proef kan daarom al veel stress wegnemen.

Je hoort vaak ruiters zeggen dat ze de proef niet willen oefenen, omdat het paard dan de proef al kent en voor de hulpen uit de proef zelf gaat doen. Een beperkende gedachte! Er zijn een aantal proeven van dezelfde klasse die je kunt oefenen. Als je goed afwisselt tussen de proeven, dan krijgt het paard steeds een andere proef voorgeschoteld. De kans dat het paard voor de hulpen uit gaat wordt dan een stuk kleiner, dan wanneer je maar één proef oefent.

Bovendien hoef je niet een hele proef achter elkaar te oefenen, maar kun je lijnen uit je proef rijden en dat op verschillende plaatsen doen. Daarnaast hoef je niet per sé op je paard te zitten om je proef te oefenen. Ga eens thuis in gedachten je proef van A tot Z visualiseren of ‘loop’ de proef in de bak.

Thuis een niveau hoger

Er zijn altijd wel proefonderdelen die je nog minder goed beheerst en waar je misschien in de proef wel een beetje tegenop kijkt. “Ojee.. straks moet ik aanspringen, als hij zich maar niet opdrukt of in de verkeerde galop aanspringt” of “als die galopswissel naar rechts maar goed gaat.”

Zulke gedachten kunnen er voor zorgen dat je zelf spanning opbouwt en uit je concentratie wordt gehaald. Om het voor jezelf gemakkelijker te maken is het verstandig om er voor te zorgen dat je thuis in de training al een niveau hoger bent. Wanneer je dus L2 rijdt, zorg dan dat je thuis zonder moeite een M1 proef doorkomt. Dit zorgt op de wedstrijd voor meer zelfvertrouwen en ontspanning: twee elementen die essentieel zijn voor een goede prestatie in de proef!

Verander niet te veel

Op wedstrijd zelf heb je meestal iemand bij je om te helpen, in tegenstelling tot thuis waar we (bijna) allemaal ons eigen paard helemaal zelf opzadelen. Toch kan het helpen wanneer je zelf je paard exact zo opzadelt als thuis, of in ieder geval even goed controleert of alles wel hetzelfde zit. Je zadel een fractie meer naar voren of achteren, of een neusriem die een gaatje losser zit dan normaal kan een enorm verschil maken met rijden.

Eenmaal op je paard is het belangrijk net zo te kunnen rijden als thuis. Om dit gevoel te kunnen oproepen zal je goed moeten weten hoe jouw training thuis is opgebouwd. Hoe ziet jouw warming-up eruit? In welke houding rijd je jouw paard los en hoe lang? Door spanning en de omgeving kan het zijn dat je daar van moet afwijken, maar probeer wel heel bewust altijd terug te gaan naar het fijne gevoel wat je thuis ook hebt.

Evalueren van de gereden proef

Belangrijk is ook een stukje evaluatie. Bekijk uitgebreid je protocol en je cijfers na de proef, en kijk of dit overeenkomt met je gevoel.

Belangrijker is nog om je protocollen te bewaren, en deze na een aantal wedstrijden eens naast elkaar te leggen. Een gemiddelde over vijf of tien wedstrijden zegt veel meer dan een momentopname van één wedstrijd. Kun je een aandachtspunt ontdekken op de protocollen van de verschillende proeven? Waar valt de jury over? Heb je zelf het gevoel dat je schouderbinnenwaarts erg goed gaat, maar staan er op de protocollen van je afgelopen wedstrijden alleen maar zesjes? Ga dan eens bij jezelf te rade hoe je dit kunt verbeteren. Overleg dit ook met je trainer.

Doelen stellen

Om teleurstellingen te voorkomen, bedenk je vooraf met welk doel je op wedstrijd gaat. Ga je om te winnen, om een winstpunt te halen of om wat nieuwe inzichten uit je training ook in je proeven te proberen? Je doel van de wedstrijd maakt een groot verschil in hoe je zal moeten rijden.

Zorg er wel voor dat het doel wat jij stelt ook alleen door jou te beïnvloeden is. Het kan heel frustrerend zijn als je zelf optimaal hebt gepresteerd, maar door externe factoren, zoals de waardering van juryleden, toch jouw gestelde doel niet hebt behaald.

Bedenk je vooraf ook wat je sterke punten zijn en wat niet. Wanneer je paard thuis bijvoorbeeld het achterwaarts gaan nog niet voor een voldoende beheerst, verwacht dan niet dat het op wedstrijd wel zal gaan, maar accepteer een laag punt voor dit onderdeel. Probeer er het beste van te maken en concentreer je daarna weer op het volgende proefonderdeel.

TIPS voor een goede voorbereiding op een proef

– Tijdens je training thuis heb je niet altijd een voorlezer voor handen. Dit is makkelijk op te lossen door de proeven van jouw klasse langzaam in te spreken op de dictafoon van je smartphone. Tijdens de training zet je het oortje op en rijd je de ingesproken proeven door. In de laatste week voor de wedstrijd kun je elke dag een andere proef doorrijden. Zo ben je niet afhankelijk van een voorlezer en kun je precies wanneer het jou uitkomt de proef doorrijden.

– Laat jezelf opnemen op video tijdens de proeven op wedstrijd. Evalueer de proeven uitgebreid met je protocol erbij, eventueel samen met je trainer. Werk in je training aan de aandachtspunten uit je proef.

– Neem ook het losrijden op video. Evalueer het losrijden. Bereid jij het paard lichamelijk goed voor op de proef? Geef jij hem op wedstrijd ook een goede warming-up en rijd je hetzelfde als thuis? Vergelijk videobeelden van thuis en op wedstrijd met elkaar.

-Visualiseer de proef in je gedachten. Leer je proef, doe je ogen dicht en bedenk je van oefening tot oefening hoe je deze wilt gaan voorbereiden, inzetten en uitrijden.

Succes op wedstrijd!

Op welke manier bereid jij een wedstrijd voor? En heb jij nog tips voor een goede wedstrijdvoorbereiding?